Τρίτη 27 Μαΐου 2014

Βραδυνές επισκέψεις στο ψυγείο; ή αλλιώς σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας.




Αν ξυπνάτε το βράδυ και κατευθύνεστε στην κουζίνα ψάχνοντας κάτι ‘να βάλετε στο στόμα σας’  ίσως σας αφορά το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας ( Night Eating Syndrome). Για πολλούς ανθρώπους το φαγητό συνδέεται άμεσα με τη συναισθηματική κατάσταση, λειτουργεί σαν «φάρμακο» που ηρεμεί όταν έχουν άγχος, που αποσπά  το μυαλό από τα προβλήματα, που τους κάνει να ξεχαστούν, που διώχνει τη θλίψη, τη στεναχώρια…
Η Διαταραχή είναι συχνότερη σε άτομα που παρουσιάζουν διαταραχές ύπνου και σε υπέρβαρα άτομα. Κάποιες φορές δεν συνειδητοποιούν αυτή τη συμπεριφορά της οποίας βασικό χαρακτηριστικό είναι η μεγάλη κατανάλωση τροφής κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Το συγκεκριμένο σύνδρομο όπως και όλες οι διατροφικές διαταραχές συνδέεται με αρνητική αυτοεικόνα και χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολία στην διαχείριση και έκφραση των  δυσάρεστων συναισθημάτων. Συχνά παρουσιάζεται σε περιόδους έντονου άγχους. Επίσης η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο όπως και η ανισορροπία συγκεκριμένων ορμονών στον οργανισμό.
Δεν υπάρχουν επίσημα κριτήρια για να γίνει η διάγνωση. Υπάρχουν όμως βασικά χαρακτηριστικά του Night Eating Syndrome:
-         Η συγκεκριμένη διατροφική συμπεριφορά να έχει διάρκεια τουλάχιστον 2 μήνες,
-         κατανάλωση σχετικά μεγάλης ποσότητας φαγητού τη νύχτα,
-         ξύπνημα με σκοπό την αναζήτηση τροφής,
-         3- 4 επεισόδια λήψης τροφής τις πρώτες πρωινές ώρες,
-          έντονο άγχος ή συναισθήματα λύπης και θλίψης,
-          το πρωί δεν υπάρχει όρεξη για κατανάλωση τροφής αλλά τύψεις για τη νυχτερινή παρασπονδία,
-         αυπνία ή δυσκολία να παραμείνουν στο κρεβάτι, ξύπνημα κατά μέσο όρο 3 με 4 φορές κατά τη νύχτα, που πάντα συνοδεύονται με λήψη τροφής.
Δεν είναι απαραίτητο να συνυπάρχουν όλα τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά για να υπάρξει το σύνδρομο. Βασική χαρακτηριστική συμπεριφορά στο Night Eating Syndrome είναι η κατανάλωση τροφής τη νύχτα.
Υπάρχουν κοινά στοιχεία του συνδρόμου νυχτερινής υπερφαγίας  με τη βουλιμία;
Μια βασική διαφορά τους είναι ότι τα βουλιμικά άτομα καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα φαγητού και χρησιμοποιούν αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως αυτοπροκαλούμενο εμετό, χρήση καθαρτικών, άσκηση σε έντονο και επίπονο ρυθμό.  Ενώ στα υπερφαγικά επεισόδια η λήψη τροφής είναι μικρότερη. Κοινά στοιχεία: Υπάρχουν τύψεις μετά την κατανάλωση τροφής, τρώνε κρυφά και λειτουργούν παρορμητικά δεν μπορούν να σταματήσουν και να ελέγξουν τον εαυτό τους.
Υπάρχει λύση;
Είναι βασικό αυτό που οι διαιτολόγοι τονίζουν ότι η σωστή κατανάλωση τροφής ( ποσοτικά- χρονικά- ποιοτικά) βοηθάει στην αποφυγή εμφάνισης του συνδρόμου.
Αρχικά δοκιμάστε μόνοι να αντιμετωπίσετε την κατάσταση π.χ. αν ξυπνήσετε βράδυ με πρώτη σκέψη το φαγητό δοκιμάστε να μην σηκωθείτε αμέσως από το κρεβάτι. Προσπαθήστε να αποσπάσετε τη σκέψη από την εικόνα του φαγητού ή να αλλάξετε πλευρό για να συνεχίσετε τον ύπνο σας.
Μπορείτε να κρατάτε ημερολόγιο καταγράφοντας σκέψεις και συναισθήματα μόλις ξυπνάτε στο μέσο της νύχτας. Η τακτική αυτή θα έχει διπλό όφελος, μπορεί να βοηθήσει να βρείτε την αιτία που σας οδηγεί σε αυτή τη συμπεριφορά αλλά και το γράψιμο σας αποσπά την προσοχή από το φαγητό.
 Αν η ανάγκη είναι έντονη, επιτακτική ακόμη κι αν είστε χορτασμένοι από τροφή τότε αναζητήστε άλλους λόγους συναισθηματικούς και ψυχολογικούς που οδηγούν σε αυτή τη συμπεριφορά. Με άλλα λόγια η τροφή εδώ αποτελεί υποκατάστατο για να ικανοποιήσετε άλλες ανάγκες οι οποίες δεν ικανοποιούνται στην πραγματική σας ζωή κατά τη διάρκεια της μέρας.

Αν οι παραπάνω ‘πρώτες βοήθειες’  δεν είναι αποτελεσματικές το επόμενο βήμα είναι να χτυπήσετε την πόρτα των ειδικών. Η διεπιστημονική προσέγγιση, η συνεργασία ψυχολόγου και  διαιτολόγου στις διατροφικές διαταραχές, είναι απαραίτητη προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στην ρίζα του και να ξεπεραστεί.
 Άρθρο της Μαρίας Σκαρλάτου, ψυχολόγου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου