Γράφει στο http://efiveia.gr η Ψυχολόγος Μαρία Σκαρλάτου
Μετά από μια άρνηση για έξοδο ή την απαγόρευση σε ότι θεωρεί σημαντικό, ο έφηβος δείχνει τη δυσαρέσκειά του με πολλές διαφορετικές συμπεριφορές. Το όχι δεν του είναι εύκολο να το ακούει, σε ότι θεωρεί δικό του θέμα και δική του ζωή: όπως φίλοι, παρέες, έξοδοι, αγαπημένες δραστηριότητες. Όταν ο γονέας του θέτει όριο στα θέλω και τις επιθυμίες, η δυσαρέσκεια εκφράζεται άμεσα στο πρόσωπό του με διάφορους τρόπους: απομόνωση, κλείσιμο στο δωμάτιο που συνοδεύεται με χτύπημα της πόρτας, μούτρα κατεβασμένα, μάτια που δεν σε κοιτάζουν και σε αποφεύγουν προκλητικά, θυμός, ένταση, λίγες κουβέντες, νεύρα, φωνές, κλάμα, κατηγορίες, επίθεση.
Οι γονείς συχνά εισπράττουν επίθεση και αιφνιδιάζονται. Μπορεί να νιώθουν πίκρα, στεναχώρια, ακύρωση, απογοήτευση, συναισθήματα δεν είναι εύκολο να τα διαχειριστούν. Μπορεί να μπαίνουν σε σκέψεις του τύπου, τι δεν έκαναν σωστά και το παιδί ‘βγήκε έτσι’, να αναρωτιούνται για λάθη ή παραλείψεις που οδήγησαν σε αυτή την έλλειψη σεβασμού, να πιστεύουν ότι πήγαν ‘στράφι’ οι προσπάθειές τους και οι καλές προθέσεις τους.
Κι εδώ θα περιγράψω ξανά τα βασικά σημεία που δεν πρέπει να ξεχνάμε όταν μεγαλώνουμε εφήβους: Είναι παιδιά στις υποχρεώσεις και θέλουν να είναι ενήλικες στα δικαιώματα…ψάχνουν τον εαυτό τους, δεν τον έχουν βρει και σε αυτό δεν μπορούμε να τα βοηθήσουμε όλες τις στιγμές, κάποιες μας ακούνε κάποιες όχι…το να βρεις τον εαυτό σου είναι μοναχική και προσωπική ψυχολογική διεργασία…το να μας πάνε κόντρα είναι ένδειξη ότι παλεύουν να βρουν τον εαυτό τους, είναι φυσιολογική αντίδραση, όσο κι αν θυμώνουν στο όχι, έχουν ανάγκη κάποιον να τους επιβάλλει όρια για να νιώσουν ασφαλή μέσα σε αυτά….θεωρούν ότι οι μεγάλοι κάνουν ότι θέλουν και βιάζονται να μεγαλώσουν….που όταν θα το κάνουν θα διαπιστώσουν ( σκληρή διαπίστωση ) ότι και οι μεγάλοι δεν κάνουν μόνο ότι θέλουν αλλά και ότι πρέπει…
Κάποιοι γονείς σκέφτονται, όχι άδικα: κι εγώ ήμουν έφηβος/η αλλά δεν φερόμουν έτσι στους γονείς μου. Ας τους ρωτήσετε μπορεί να έχουν άλλη γνώμη διαφορετική, γιατί τότε, αν θυμάστε, θυμάστε τι νιώθατε εσείς όχι πως το εισέπρατταν οι γονείς σας.
Το να βλέπεις το μέχρι πρότινος χαμογελαστό και συνεργάσιμο παιδί σου να αλλάζει όψη, να αγριεύει, να σου λέει ότι σε μισεί, σε αντιπαθεί, ότι είσαι ο χειρότερος γονιός του πλανήτη σίγουρα δεν σε κάνει να νιώσεις καλά, ούτε σαν γονιός, ούτε σαν άνθρωπος.
Ο έφηβος σκέφτεται τον εαυτό του πρώτα γιατί είναι η φάση του αυτή και βιώνει πολύ έντονα τα συναισθήματά του ευχάριστα και δυσάρεστα. Συχνά χάνεται μέσα στις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Φέρεται με το φυσιολογικό ‘αυτιστικό’ τρόπο της εφηβείας δεν μπορεί να δει τον ‘άλλο’ κι αν βλέπει τον άλλο, είναι οποιοσδήποτε ‘άλλος’ πλην του γονιού! Για αυτό και άλλοι ενήλικες μπορεί να περιγράφουν τον έφηβο/η σαν αγγελούδι ενώ σε σας θα δείξει το ‘διαβολικό’ του πρόσωπο.
Ο καλύτερος τρόπος για να το αντέξετε, είναι να σταθείτε στο ύψος σας με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι στο παρελθόν απέναντί του, με ψυχραιμία, με υπομονή, με σταθερότητα. Κάποιες φορές πρέπει να δίνεται σημασία κάποιες άλλες να προσπερνάτε αδιάφορα.
Θωρακείστε τον εαυτό σας με το να είστε καλά στη δική σας προσωπική ζωή, ώστε να μπορείτε να σταθείτε σαν βράχοι αντέχοντας τα χτυπήματα. Γιατί το αντιφατικό με τον έφηβο είναι ότι χτυπά τους γονείς του, αλλά έχει ανάγκη αυτοί να μείνουν σταθεροί, δυνατοί στη θέση τους, χωρίς να τον παρακαλούν, χωρίς να δείχνουν ευάλωτοι και αδύναμοι. Φυσικά και οι γονείς έχουν τις ανθρώπινες, ευάλωτες πλευρές τους αρκεί αυτό να μην είναι πάγιες συμπεριφορές.
Κάποιοι μπορεί να σκεφτείτε διαβάζοντας, Αμάν πια με αυτή την εφηβεία! Τώρα την ανακαλύψαμε; Η εφηβεία υπήρχε πάντα σαν στάδιο ψυχολογικής ανάπτυξης, όμως το πως εκδηλωνόταν είχε να κάνει με το τι η εκάστοτε κοινωνία επέτρεπε. Σήμερα έχουμε τη γνώση και την ενημέρωση να βοηθήσουμε έναν έφηβο να γίνει ένας ψυχικά ισορροπημένος ενήλικας. Το δύσκολο σήμερα σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι έχει πέσει το βάρος της ανατροφής, κοινωνικοποίησης και διαπαιδαγώγησης ενός παιδιού στις πλάτες δύο γονιών ή ενός ενώ παλιότερα όλα τα προηγούμενα ήταν συνολικό έργο γονιών, εκτεταμένης οικογένειας, σχολείου, γειτονιάς, κοινότητας.
Βαθιές αναπνοές κι όπως συνηθίζω να λέω στους γονείς εφήβων όταν είναι πολύ αγχωμένοι: υπομονή…εφηβεία είναι θα περάσει!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου