Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2018

Μοναχικότητα στην εφηβεία

Η μοναχικότητα που παρουσιάζουν οι έφηβοι.

 Είναι απλά σύμπτωμα της εφηβείας ή πραγματικά νιώθουν μόνοι; Πότε πρέπει να ανησυχήσουν οι γονείς;

Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος Μαρία Σκαρλάτου

Η εφηβεία συνοδεύεται από μοναχικότητα. Μέσα από αυτήν ο έφηβος αρχίζει να σκέφτεται σαν μονάδα και αμφισβητεί τις σημαντικές σχέσεις της ζωή του, με γονείς, με οικογένεια, με φίλους, με δραστηριότητες που τον γέμιζαν και τώρα δεν τον εκφράζουν… Οι σκέψεις αυτές τον αγχώνουν και αποσύρεται στον εαυτό του για να επανεξετάσει σχέσεις με σημαντικά πρόσωπα, δραστηριότητες, καταστάσεις. Έχει ανάγκη αυτή τη μοναχικότητα για να βάλει σε τάξη τον εαυτό του, τα συναισθήματά του, να αξιολογήσει ποιους ανθρώπους μπορεί να εμπιστευτεί, να κάνει σχέδια για το μέλλον του. Με αυτή τη διαδικασία σταδιακά ορίζει τον εαυτό του, μέσα από την αποστασιοποίηση και απομάκρυνση από τα δεδομένα της παιδικής ηλικίας.
Θα ήταν χρήσιμο να κάνουμε τη διάκριση ανάμεσα στην μοναξιά και στη μοναχικότητα. Όταν ο έφηβος επιλέγει να περάσει χρόνο μόνος του και να ηρεμήσει μακριά από τους άλλους δεν μιλάμε για μοναξιά αλλά για μοναχικότητα η οποία αποτελεί συνειδητή επιλογή.Η μοναξιά αντίθετα δεν είναι επιλογή. Μοναξιά μπορεί να υπάρχει ακόμη κι αν κάποιος, έχει ανθρώπους γύρω του αλλά αισθάνεται ότι δεν τον καλύπτουν.
Ατομικές διαφορές στους εφήβους υπάρχουν. Κάθε έφηβος είναι μοναδικός και διαφορετικός. Τα εσωστρεφή παιδιά για παράδειγμα έχουν από μικρή ηλικία την τάση να είναι πιο μοναχικά. Αυτό είναι αναμενόμενο, όχι όμως και η πλήρης απομόνωση τους από το περιβάλλον. Άλλο μοναχικότητα άλλο απομόνωση και αποκλεισμός.

Πότε η μοναχικότητα ενός εφήβου μας ανησυχεί:

  • Οι έφηβοι περνούν περιόδους όπου, είναι πιο κλειστοί, υποτονικοί, μελαγχολικοί, βαριούνται, δεν θέλουν να συμμετέχουν σε οικογενειακές εξόδους… όμως άλλο μικρή φάση άλλο μεγάλη διάρκεια των παραπάνω συμπεριφορών.
  • Όταν δεν χαμογελάει ποτέ, όταν δεν είναι χαρούμενος. Φυσιολογικά η συμπεριφορά των εφήβων μεταβάλλεται εύκολα. Από τη χαρά και τον ενθουσιασμό, μπορεί να περνά στη λύπη, μπορεί να υπάρχει εκνευρισμός, ένταση, θυμός. Άλλο η ευμετάβλητη διάθεση, άλλο η απουσία χαράς και θετικών συναισθημάτων.
  • Όταν δεν ταυτίζεται με τη συνειδητή επιλογή να μείνει μόνος αλλά αποτελεί μονόδρομο, λόγω απόρριψης από τους συνομηλίκους του. Εδώ θα χρειαστεί άμεση παρέμβαση για να διαχειριστεί ο έφηβος τα συναισθήματά του ώστε η μικρή περίοδος απόρριψης να μην σκιάσει όλη την φάση της εφηβείας. Ο ρόλος της ομάδας των συνομήλικων διαδραματίζει βασικό ρόλο στην ψυχική υγεία του εφήβου.
  • Όταν απομακρύνεται από τους μέχρι πριν φίλους από δική του επιλογή και κλείνεται υπερβολικά στον εαυτό του ψάχνοντας επικοινωνία μέσα από το διαδίκτυο.
  • Κοινωνική απομόνωση και απόσυρση. Όταν ο έφηβος δεν δείχνει επιθυμία ή ανάγκη για κοινωνική αλληλεπίδραση.Όταν διακρίνουμε κούραση, πικρία, απόγνωση. Εδώ χρειάζεται η βοήθεια ειδικού για να στηριχτεί ο έφηβος αλλά και να δοθούν κατευθύνσεις στην οικογένεια.
Οι γονείς είναι καλό να παρατηρούν τις αντιδράσεις των εφήβων, έχοντας μάτια και αυτιά ανοιχτά ώστε να εντοπίζουν σημάδια και συμπεριφορές που δείχνουν ότι μια κατάσταση περνάει τα φυσιολογικά όρια και χρειάζεται παρέμβαση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου