Maria Skarlatou

Ζευγάρι και κρίση. Ζευγάρι σε κρίση;

    Μια καινούργια παράμετρος έρχεται να προστεθεί τα τελευταία χρόνια και να επιδράσει αρνητικά στη σχέση του ζευγαριού: η οικονομική κρίση. Κι ενώ λέγεται ότι οι δυσκολίες ενώνουν και δένουν τους ανθρώπους γενικά, στην περίπτωση του ζευγαριού μάλλον ‘διαλύουν’ αν η σχέση είναι ήδη προβληματική. Κι όταν πλησιάζουν Χριστούγεννα τα παράπονα, η γκρίνια, οι συγκρούσεις, οι διαφωνίες, τα νεύρα εντείνονται γιατί τέτοιες μέρες οι προσδοκίες  είναι συνήθως υπέρμετρες…

    Θυμήθηκα ότι πριν κάποιους μήνες επισκέφτηκα την έκθεση μιας φίλης με κούκλες από παπιέ μασιέ. Τίτλος της έκθεσης ήταν Τα Ζευγάρια. Με μια πρώτη ματιά έβλεπες την καταπληκτική δουλειά της Ευαγγελίας. Με μια δεύτερη πιο διερευνητική ματιά κατέληγες στη διαπίστωση μιας δυσάρεστης πραγματικότητας. Η  δημιουργός κατάφερε να μεταφέρει μια αλήθεια. Τα ζευγάρια της δεν κοιταζόταν στα μάτια, αλλά το κάθε μέλος έστρεφε το βλέμμα σε διαφορετική κατεύθυνση όπως τα περισσότερα ζευγάρια σήμερα.... τάση της εποχής;  κλείσιμο του καθενός στον εαυτό του; πίεση από τις καινούργιες οικονομικοκοινωνικές αλλαγές;  είμαστε μαζί αλλά δεν επικοινωνούμε ακόμη κι όταν αγκαλιαζόμαστε; κοιτάμε σε διαφορετικές κατευθύνσεις; νιώθουμε το μαζί ή βιώνουμε μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα; το μαζί γίνεται ανέφικτο;

    Οι άνθρωποι έχουμε την τάση να επιλέγουμε εύκολες λύσεις γιατί κατά βάθος είμαστε φυγόπονοι. Αναζητούμε εύκολες, γρήγορες, μαγικές συνταγές χωρίς να κατανοούμε ότι για να φτιάξουν οι σχέσεις πρέπει να προσπαθήσουμε εμείς οι ίδιοι, έτσι αρκούμαστε σε επιφανειακές σχέσεις, φιλικές, ερωτικές, που δεν μας ικανοποιούν αλλά είναι προτιμότερες από τη μοναξιά. Προσωρινά γλιτώνουμε από τα προβλήματα αλλά μακροπρόθεσμα η επιλογή δεν παρέχει συναισθηματική κάλυψη που είναι και το ζητούμενο από τις ανθρώπινες σχέσεις.

 Κι εδώ είναι το λάθος, δεν βρίσκεις ‘έτοιμη’ τη σχέση, χρειάζεται προσπάθεια, χρειάζεται χρόνος για να μάθεις τον άλλο, για να τον βοηθήσεις να σε μάθει και για να κατασκευάσετε ένα κοινό ‘εμείς’. Γιατί η σχέση του ζευγαριού έχει τρία κομμάτια που καθένα θέλει το χώρο του: το ‘εγώ’, το ‘εσύ’ και το ‘εμείς’. Το ‘εγώ’ και το ‘εσύ’ προϋπάρχει της σχέσης, είναι οι προσωπικότητες των δύο μελών του ζευγαριού, το ‘εμείς’ αναπτύσσεται μέρα με τη μέρα, καθώς ο καιρός περνά. Η δυσκολία στα ζευγάρια σήμερα είναι το να κατασκευάσουν αυτό το κοινό ‘εμείς’ ώστε να γίνει ένα υγιές κομμάτι που θα βρίσκεται σε ισορροπία με τα άλλα δύο. Διαδικασία η οποία απαιτεί συνειδητή προσπάθεια, διάθεση για επικοινωνία, για μοίρασμα, για ρίσκο, γιατί υπάρχει πάντα  ο κίνδυνος να πληγωθείς…

   Υπάρχει ένας όρος στην επιστήμη της ψυχολογίας, λέγεται ενσυναίσθηση (empathy)  και είναι η ικανότητα να μπορείς να μπεις στη θέση του άλλου, να μπορείς να απομακρυνθείς για λίγο από την εγωιστική οπτική σου ματιά και να δεις τον κόσμο μέσα από τα μάτια του για να μπορέσεις να καταλάβεις καλύτερα και το πώς ο άλλος βλέπει τη δική σου συμπεριφορά, τα δικά σου μάτια. Είναι ικανότητα που μπορεί να αποκτηθεί μέσα από άσκηση, την παρατήρηση, την προσπάθεια να κατανοήσω τον άλλο, τον διαφορετικό από μένα για να μπορέσω να λειτουργήσω καλύτερα μαζί του, δίπλα του.

   Η βασική προϋπόθεση λοιπόν για να φτιάξεις το ‘εμείς’ είναι να κοιτάς τον άλλο στα μάτια, μέσα από αυτή την κοινή ματιά θα διαμορφώσεις μαζί του κάτι καινούργιο, κάτι δικό σας, κοινό, ιδιαίτερο, όμορφο…γιατί όσο να τα βρίσκεις με τον εαυτό σου, όσο καλά και να περνάς με τη μοναξιά σου η ψυχή τρέφεται από την παρέα, τη συντροφιά, την ομάδα, τη σχέση. Κι αυτή η σχέση μπορεί να σου δώσει δύναμη να αντιμετωπίσεις ότι αλλάζει γύρω. Μπορεί να σε βοηθήσει να γίνεις καλύτερος άνθρωπος για τον εαυτό σου και για τους άλλους. 

Το άρθρο γράφτηκε από Μαρία Σκαρλάτου