Τρίτη 4 Ιουνίου 2013

Σύνδρομο 'άδειας φωλιάς'

                                                                     
Οι μαθητές έχουν μπει σε ρυθμό εξετάσεων πια, οι γονείς όμως βιώνουν το δικό τους μερίδιο άγχους!
Για τους γονείς που τα παιδιά τους θα φύγουν στο τέλος του καλοκαιριού για να χαράξουν τη δική τους πορεία στη ζωή είτε ως φοιτητές είτε κάνοντας τη στρατιωτική τους θητεία ένας καινούργιος κύκλος ζωής αρχίζει με πολλά, συχνά έντονα και αντικρουόμενα συναισθήματα. Τη δεκαετία του 1970 οι ερευνητές αποκάλεσαν την ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκονται συχνά οι γονείς που τα παιδιά τους φεύγουν από το σπίτι ως το "σύνδρομο της άδειας φωλιάς" . Μια συνηθισμένη φράση που ακούγεται από την Ελληνίδα μάνα είναι: πως θα μπω τώρα στο δωμάτιο του παιδιού και θα το βλέπω άδειο!! Αυτό το άδειο δωμάτιο συμβολίζει πολλά, το μεγάλωμά του ‘παιδιού’, την απομάκρυνση γεωγραφική και συναισθηματική από τους γονείς, τον καινούργιο ξεκίνημα, τη δική του ζωή, την καθημερινότητά του από την οποία οι γονείς θα απουσιάζουν…
Το σύνδρομο της άδειας φωλιάς χαρακτηρίζεται από αίσθηση απώλειας γιατί χάνουν την καθημερινή επαφή με το παιδί, την έγνοια, τη φροντίδα. Χαρακτηρίζεται ακόμα από απογοήτευση, έλλειψη στόχων και σχεδίων για το μέλλον και τη ζωή, κατάθλιψη, κλείσιμο στον εαυτό γενικότερα από κρίση ταυτότητας: Ποιος είμαι; που πάω; Τι νόημα έχει τώρα η ζωή; Χωρίς το παιδί μου; Επηρεάζει και τους δύο γονείς αλλά οι αντιδράσεις φαίνονται περισσότερο στη συμπεριφορά της μητέρας από τη στιγμή που εμπλέκεται περισσότερο με τα παιδιά, δηλαδή η κλασσική Ελληνίδα μάνα η οποία θα ξυπνά η ίδια τα παιδιά για να μην τα τρομάξει το ξυπνητήρι, τους ετοιμάζει πρωινό, τα κυνηγά για να φορέσουν μπουφάν γιατί κάνει ψύχρα!!! ¨Όταν το παιδί φεύγει από το σπίτι αυτές οι μικρές λεπτομέρειες που ήταν ‘δική της’ δουλειά χάνονται και συχνά η μάνα νιώθει άχρηστη με τόοοοσο ελεύθερο χρόνο, δεν ξέρει πώς να τον αξιοποιήσει….δεν βρίσκει νόημα στην καθημερινή ζωή.
Όμως οι αλλαγές που έχουν επέλθει στην σύγχρονη ζωή κυρίως λόγω τεχνολογίας βοηθούν ώστε αυτός ο αποχωρισμός γονιών –παιδιού να μην είναι τόσο επώδυνος σε σχέση με τα παλαιότερα χρόνια.
Στην εποχή μας πολύ περισσότερες μητέρες εργάζονται έξω από το σπίτι και έχουν τη δική τους επαγγελματική ζωή. Έχουν στη ζωή ένα ρόλο επιπρόσθετο εκτός από αυτό του γονιού. Όταν χάνεις το μόνο ρόλο που έχεις ο πόνος, η θλίψη, η στενοχώρια είναι μεγαλύτερη. Σαφώς οι δυό ρόλοι δεν έχουν την ίδια βαρύτητα, αλλά η εργασία μπορεί να αποτελέσει διέξοδο.
Παράλληλα η επικοινωνία με τα παιδιά που βρίσκονται μακριά, είναι πολύ πιο εύκολη και γρήγορη σήμερα παρά παλαιότερα. Επίσης οι τηλεφωνικές επικοινωνίες, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, η επικοινωνία μέσω του διαδικτύου, έχουν συμβάλλει στο μηδενισμό των αποστάσεων και στην μείωση του πόνου του αποχωρισμού.
Επιπρόσθετα σήμερα παρατηρείται μια σημαντική εμπλοκή των γονέων στην φοιτητική ζωή των παιδιών τους. Κάτι τέτοιο δεν παρατηρούνταν στις προηγούμενες δεκαετίες. Πολλοί είναι οι γονείς που επισκέπτονται συχνά τα παιδιά τους καλύπτοντας τις δικές τους γονεικές, συναισθηματικές ανάγκες : μη χάσω το ρόλο μου ως γονιού, να είμαι κοντά, να ξέρω τι γίνεται, να πλένω, σιδερώνω, μαγειρεύω στο παιδί. Εδώ ανοίγετε ένα άλλο κεφάλαιο : δεν αφήνουν τα παιδιά τους να αυτονομηθούν, τα κρατάνε πίσω συναισθηματικά, δεν τα αφήνουν να χαράξουν τη δική τους πορεία στηριζόμενα στις δικές τους δυνάμεις….

Ακόμη κι έτσι όμως ο αποχωρισμός πάντα εμπεριέχει ψυχικό πόνο και αίσθηση απώλειας.
Αυτός ο αποχωρισμός, ειδικά μετά τον πρώτο καιρό που είναι πιο έντονα τα συναισθήματα, δημιουργεί καινούργιες συνθήκες :

- Για να ξαναδούν οι γονείς τη δική τους συζυγική - συντροφική σχέση, κάτι που οι καθημερινές φροντίδες των παιδιών δεν άφηναν τα περιθώρια να συμβεί,
- Για να χαρούν περισσότερη ελευθερία και περισσότερο χρόνο για να πετύχουν τους δικούς τους στόχους, που κάποιες φορές είναι απαραίτητο να τεθούν εκ νέου,
- Να σταθούν περισσότερο στην υπερηφάνεια που αισθάνονται που το παιδί τους έχει ξεκινήσει τη διαδικασία εισόδου σε μια επιτυχημένη ενήλικη ζωή,
- Η αποχώρηση των παιδιών από τη γονεική φωλιά είναι η αρχή για να δημιουργηθούν νέες ενήλικες σχέσεις ανάμεσα στα δύο μέρη. Βέβαια αυτό δεν συμβαίνει αυτόματα, θέλει το χρόνο του.
- Για να διευρυνθεί ο φιλικός και συγγενικός κύκλος των γονιών.

Υπάρχουν πολλές παράμετροι ακόμα που σχετίζονται με το ‘σύνδρομο της άδειας φωλιάς’.
Κάποιες φορές η εξέλιξη των παιδιών στην ενήλικη ζωή τους μπορεί να μην είναι η αναμενόμενη, να χαρακτηρίζεται από αποτυχίες ή προβλήματα γεγονός που θα αλλοιώσει το σύνδρομο της άδειας φωλιάς στη συγκεκριμένη οικογένεια. Μια άλλη ενδιαφέρουσα κατάσταση που παρουσιάζει αυξητική τάση στην εποχή μας, λόγω των οικονομικών συνθηκών, είναι η επάνοδος των παιδιών στο πατρικό τους.
Όπως και να έχουν τα πράγματα οι αποχωρισμοί είναι δύσκολοι. Το σημαντικότερο για τους γονείς είναι να συνειδητοποιήσουν ότι όταν το παιδί τους φεύγει από το σπίτι αυτό δεν σημαίνει ότι «χάνεται» η σχέση τους απλά αλλάζει, διαφοροποιείται, ωριμάζει….Καλή Επιτυχία στις εξετάσεις!!

Άρθρο της Μαρίας Σκαρλάτου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου