Κάποιες φορές οι άνθρωποι που επισκέπτονται ψυχολόγο ελπίζουν σε μια φιλική σχέση μαζί του και εκτός συνεδρίας και αισθάνονται έκπληξη ίσως και μικρή απόρριψη όταν εισπράξουν την άρνηση.
Επίσης συγγενείς ή φίλοι μπορεί να πιέζουν τον ειδικό να τους αναλάβει λέγοντας: αφού μαζί σου νιώθω άνετα και μπορώ να σε εμπιστευτώ και να ανοιχτώ γιατί να πάω σε κάποιον ξένο….αφού λοιπόν μπορώ να έχω οδοντίατρο τον τάδε που είναι φίλος και συγγενής μπορώ το ίδιο να κάνω και με τον/την ψυχολόγο.
Εκ πρώτης ακούγεται λογικό επιχείρημα… σίγουρα η σχέση ψυχολόγου και πελάτη στα πλαίσια είτε συμβουλευτικής είτε ψυχοθεραπείας έχει χαρακτηριστικά στοιχεία μιας φιλικής σχέσης: οικειότητα, εμπιστοσύνη, αποδοχή του άλλου, νοιάξιμο, αλλά εντός της συνεδρίας. Γιατί για να ωφεληθεί αυτός/η που ζητά βοήθεια πρέπει η σχέση να είναι επαγγελματική. Άρα με τον ψυχολόγο μας δεν πάμε παρέα για καφέ είμαστε συνεργάτες, συνοδοιπόροι όχι όμως φίλοι κι αν αυτό γίνει θα είναι σε βάρος της επαγγελματικής μας σχέσης.Τα επαγγέλματα που έχουν σαν στόχο την αλλαγή της συμπεριφοράς πρέπει να διέπονται εξ αρχής από κανόνες συμπεριφοράς και αυστηρά όρια. Δηλαδή:
- Ο ψυχολόγος δεν μπορεί να αναλάβει επαγγελματικά πρόσωπα του συγγενικού ή φιλικού περιβάλλοντος. Κι αυτό γιατί δεν μπορεί να είναι αντικειμενικός γιατί κι ο ψυχολόγος άνθρωπος είναι… Αν ο ειδικός ξέροντας την Ελένη, λόγου χάρη, που είναι γκρινιάρα με όλους και δεχτεί να την αναλάβει δεν θα μπορεί εντός συνεδρίας να δει αντικειμενικά την Ελένη, θα έχει ήδη μια άποψη αφού τη γνωρίζει καλά ως φίλη ή συγγενή… άρα θα δυσκολευτεί να μιλήσει ανοιχτά τη στιγμή που αυτό θα προκαλέσει ρήγμα στη συγγενική ή φιλική σχέση.
- Ακόμα δεν μπορεί να αναλάβει ταυτόχρονα δύο ή τρία συγγενικά πρόσωπα π.χ. την Ελένη που ανέφερα πριν, τον αδερφό της Ελένης και την ξαδέρφη της και να δουλεύει μαζί τους σε ατομικές θεραπείες. Μπορεί να τους βλέπει μαζί μόνο αν το αίτημα τους αφορά τη μεταξύ τους σχέση και η παρέμβαση γίνεται σε επίπεδο ομάδας.
- Επίσης ο συγγενείς ή φίλος από τη μια νιώθει οικεία από την άλλη δεν αποκαλύπτει πλήρως τον εαυτό του και αποκρύπτει την αλήθεια προκειμένου να προστατέψει τη προυπάρχουσα φιλική ή συγγενική σχέση με τον ειδικό. Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί αν υπάρχει φιλική σχέση με τον ψυχολόγο σας εκτός γραφείου.
- Όσο λιγότερα ξέρετε για την προσωπική – οικογενειακή ζωή του επαγγελματία τόσο καλύτερα για σας και την πορεία της θεραπευτικής σχέσης. Βασικό στην συγκεκριμένη σχέση είναι η εμπιστοσύνη, όποια λεπτομέρεια αφορά την προσωπική ζωή του ψυχολόγου σας μπορεί να κλονίσει την εμπιστοσύνη σας στο πρόσωπό του και να επηρεάσει αρνητικά τη σχέση σας και την πορεία της θεραπείας. π.χ. αν ξέρετε ότι η ψυχολόγος σας είναι χωρισμένη ίσως να πιστεύετε ότι δεν θα σας βοηθήσει να σώσετε το δικό σας γάμο που κινδυνεύει.
Είναι δικαίωμα σας από την άλλη να γνωρίζεται ότι αφορά την επαγγελματική του ιδιότητα: τις σπουδές του, τις εκπαιδεύσεις του, αυτό σας αφορά προκειμένου να επιλέξετε επαγγελματία.
- Η αμοιβή στο τέλος της συνεδρίας συμβολίζει την παροχή μιας υπηρεσίας όπου ο ψυχολόγος παρέχει υπηρεσία και ο επωφελούμενος πληρώνει γι’ αυτή. Αυτό υπογραμμίζει το ρόλο του, είναι επιστήμονας που παρέχει την επαγγελματική του γνώση και εμπειρία, όχι φίλος, όχι γονιός, όχι ερωτικός σύντροφος. Στην περίπτωση συγγενή ή φίλου η λήψη χρημάτων από τον ψυχολόγο μπορεί να παρεξηγηθεί. Ακόμη κι αν μειωθεί η αμοιβή ή καταργηθεί ο ψυχολόγος δεν μπορεί να κρατήσει τα όρια εντός της συνεδρίας, άρα δεν μπορεί να δώσει ουσιαστική βοήθεια.
- Με ένα φίλο είτε συναντιόμαστε σε κάποιο καφέ είτε στο σπίτι μας/του ο χρόνος που μπορούμε να διαθέσουμε είναι άπλετος, στη συνεδρία ο χρόνος είναι συγκεκριμένος και χρησιμοποιείτε για συγκεκριμένο σκοπό. Με ένα φίλο μπορούμε να μιλάμε πολύ συχνά στο τηλέφωνο. Με τον ψυχολόγο όχι. Άλλωστε ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα στις συνεδρίες έχει το σκοπό του.
- Το ότι δεν είμαστε φίλοι εκτός συνεδρίας δεν αναιρεί τα θετικά συναισθήματα που υπάρχουν και πρέπει να υπάρχουν στη συνεδρία. Είναι σημαντικό στην πρώτη επαφή σας με τον ειδικό να αισθανθείτε καλή χημεία, ασφάλεια, εμπιστοσύνη, οικειότητα.
Φαντάζομαι ότι έδωσα ένα στίγμα του γιατί ο ψυχολόγος μας δεν μπορεί να είναι φίλος. Γιατί αν γίνει φίλος θα σταματήσει να είναι ψυχολόγος…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου